Inspiratiedag Digital Humanities voor leerkrachten

STU008
Nederlands

Het digitale klaslokaal en het potentieel van AI in de klas

Technologie en Artificiële Intelligentie lijken alsmaar meer onze samenleving te beheersen. Jongeren maken dagelijks gebruik van digitale tools en platformen, maar vaak zonder iets bij te leren. Welke technologische tools en methodes kunnen leerkrachten aanwenden in hun klaspraktijk om leerlingen écht digitaal te laten leren? 

  • Op deze navorming verwelkomen we leerkrachten talen, geschiedenis, cultuurwetenschappen, ICT en alle andere geïnteresseerden voor een reeks workshops over digitale toepassingen in de klas. De workshops zijn bedoeld om leerkrachten te inspireren om digitale tools en artificiële intelligentie op een laagdrempelige manier in te zetten in de klas en leerlingen bewust te maken van het potentieel van deze tools.
  • Leerkrachten kunnen twee workshops kiezen uit een aanbod van vijf. De workshops raken diverse thema’s aan en bieden een breed palet hedendaagse digitale methodes en tools: inzicht in taal met artificiële intelligentie, digitale tekstdatabanken en taalanalysetools, online zoeken naar en gebruiken van beelden, STEM-methodes om taalverandering te traceren, literatuur en chatbots, virtuele collecties en digital storytelling, etc. 

De digitale wereld vandaag kan overweldigend zijn, maar met inzicht in concrete toepassingen ervan nemen leerkrachten én leerlingen technologie zelf in handen!

Praktisch

  • dinsdag 10 oktober 2023
  • Gent (Faculteitsbibliotheek Letteren en Wijsbegeerte)
  • 09u00 - 09u30: koffie en verwelkoming (plenair)
  • 9u30 - 12u00: workshops
  • 12u00 - 13u00: broodjeslunch
  • 13u00 - 15u30: workshops
  • €35 halve dag / €70 volledige dag
  • attest van deelname

De deadline om in te schrijven is vrijdag 29 september om 9u.

Overzicht workshops

We bieden vijf verschillende workshops aan.

Onderaan deze pagina vind je gedetailleerde info per workshop.

Workshop 1

Workshop 2

  • Monsters van taal(gebruik) in de klas?

  • Het digitale corpus als tool voor onderzoekscompetentie en taalvaardigheid. 
  • door Ludovic De CuyperePeter Lauwers

Workshop 3

Workshop 4

  • Hoeveel STEM zit er in taalbeschouwing? 

  • Digitaal inzicht verkrijgen in taalgebruik en taalverandering.
  • door Anne Breitbarth 

 Workshop 5

  • To chat or not to chat?

  • Literatuuronderwijs met behulp van chatbots
  • door Gunther Martens

Hoe inschrijven?

  • Elke workshop wordt één keer in de voormiddag en één keer in de namiddag gegeven.
  • In totaal kan je twee verschillende workshops volgen.
  • Je kiest zelf welke workshop je wanneer wil volgen.
  • Max 20 deelnemers per workshop. Snel zijn, is de boodschap. Inschrijven kan nog tot en met 29/9 om 9u.

  • Inschrijven doe je door onderaan deze pagina de door jou gekozen workshops toe te voegen aan je winkelmandje en vervolgens af te rekenen.

Hulp nodig bij inschrijven?

  • Deze opleiding is een initiatief van de disciplineoverschrijdende Werkgroep Digital Humanities van de faculteit Letteren & Wijsbegeerte, UGent. 
  • Sinds 2020 hanteert de faculteit Letteren en Wijsbegeerte een digitaal competentiekader en een digitale leeromgeving om haar studenten digitale vaardigheden bij te brengen (meer hierover).

Schrijf je hier in

Workshop 1: AI: de taal van morgen? - VOORMIDDAG

Volzet (wachtlijst)
Beschrijving

In deze sessie leren jullie wat taaltechnologie is, welke toepassingen er bestaan en wat hun impact is in de maatschappij. In het tweede luik demonstreren we enkele taaltechnologische tools voor in de klas in functie van concrete opdrachten. We sluiten de sessie af met een discussie over ethische vraagstukken omtrent Artificiële Intelligentie.

Workshop 1: AI: de taal van morgen? - NAMIDDAG

Volzet (wachtlijst)
Beschrijving

In deze sessie leren jullie wat taaltechnologie is, welke toepassingen er bestaan en wat hun impact is in de maatschappij. In het tweede luik demonstreren we enkele taaltechnologische tools voor in de klas in functie van concrete opdrachten. We sluiten de sessie af met een discussie over ethische vraagstukken omtrent Artificiële Intelligentie.

Workshop 2: Monsters van taal(gebruik) in de klas? Het digitale corpus als tool voor onderzoekscompetentie en taalvaardigheid. - VOORMIDDAG

Laatste plaatsen
Beschrijving
  • Na een korte inleiding waarin we tonen hoe grote digitale tekstdatabanken (= corpora) voor een heuse kwantitatieve wending hebben gezorgd in het taalkundig onderzoek, gaan we nader in op wat corpora kunnen betekenen voor het taalonderwijs. We maken je wegwijs in de veelheid van bestaande corpora en geven aan wat je erin kan vinden en wat niet.
  • Vervolgens illustreren we een aantal mogelijke toepassingen voor de klaspraktijk. We vertrekken daarbij vanuit een reeks concrete vragen met betrekking tot de ondersteuning van taalvaardigheid en taalkundige onderzoekscompetentie. Doorheen deze toepassingen komen ook aspecten van computationeel en kwantitief denken met taaldata aan bod.
  • Tot slot, tonen we ook hoe leraren en leerlingen zelf een digitaal corpus kunnen samenstellen, bewerken en ondervragen op basis van een willekeurige verzameling teksten of webpagina’s. 

Workshop 2: Monsters van taal(gebruik) in de klas? Het digitale corpus als tool voor onderzoekscompetentie en taalvaardigheid. - NAMIDDAG

Beschrijving
  • Na een korte inleiding waarin we tonen hoe grote digitale tekstdatabanken (= corpora) voor een heuse kwantitatieve wending hebben gezorgd in het taalkundig onderzoek, gaan we nader in op wat corpora kunnen betekenen voor het taalonderwijs. We maken je wegwijs in de veelheid van bestaande corpora en geven aan wat je erin kan vinden en wat niet.
  • Vervolgens illustreren we een aantal mogelijke toepassingen voor de klaspraktijk. We vertrekken daarbij vanuit een reeks concrete vragen met betrekking tot de ondersteuning van taalvaardigheid en taalkundige onderzoekscompetentie. Doorheen deze toepassingen komen ook aspecten van computationeel en kwantitief denken met taaldata aan bod.
  • Tot slot, tonen we ook hoe leraren en leerlingen zelf een digitaal corpus kunnen samenstellen, bewerken en ondervragen op basis van een willekeurige verzameling teksten of webpagina’s. 

Workshop 3: Technologie in beeld? Digitale en onderzoekscompetenties via digital storytelling in de les geschiedenis. - VOORMIDDAG

Laatste plaatsen
Beschrijving

Sinds 2020 experimenteert de Educatieve Masteropleiding Cultuurwetenschappen met praktijkprojecten om leerlingen uit het secundair onderwijs digitale competenties bij te brengen. Deze sessie illustreert hoe digital storytelling met beelden dit doel kan dienen. We vertrekken van een innoverend pilootproject waarbij leerlingen van het 6de middelbaar van het Don Boscocollege Kortrijk een virtuele expo rond lokaal cultureel erfgoed bouwden. Doorheen de sessie maken we kennis met enkele populaire technologieën en tools: 

  • Omeka S: een virtuele collectie en expo bouwen 
  • Wikidata en ChatGPT: zoeken naar informatie via SPARQL 
  • DeOldify: zwartwitbeelden omzetten naar kleur met AI 
  • Exhibit: bewegende beeldverhalen maken met IIIF-technologie 

We illustreren de mogelijkheden en denken samen na hoe we ze in onze onderwijspraktijk kunnen inzetten.

Workshop 3: Technologie in beeld? Digitale en onderzoekscompetenties via digital storytelling in de les geschiedenis. - NAMIDDAG

Beschrijving

Sinds 2020 experimenteert de Educatieve Masteropleiding Cultuurwetenschappen met praktijkprojecten om leerlingen uit het secundair onderwijs digitale competenties bij te brengen. Deze sessie illustreert hoe digital storytelling met beelden dit doel kan dienen. We vertrekken van een innoverend pilootproject waarbij leerlingen van het 6de middelbaar van het Don Boscocollege Kortrijk een virtuele expo rond lokaal cultureel erfgoed bouwden. Doorheen de sessie maken we kennis met enkele populaire technologieën en tools: 

  • Omeka S: een virtuele collectie en expo bouwen 
  • Wikidata en ChatGPT: zoeken naar informatie via SPARQL 
  • DeOldify: zwartwitbeelden omzetten naar kleur met AI 
  • Exhibit: bewegende beeldverhalen maken met IIIF-technologie 

We illustreren de mogelijkheden en denken samen na hoe we ze in onze onderwijspraktijk kunnen inzetten.

Workshop 4: Hoeveel STEM zit er in taalbeschouwing? Digitaal inzicht verkrijgen in taalgebruik en taalverandering. - VOORMIDDAG

Laatste plaatsen
Beschrijving

Eigenlijk is het onderscheid tussen talen en STEM wat kunstmatig. Ook onderzoek naar taalstructuren, naar het gebruik van taal in de maatschappij, en naar taalveranderingen kan niet zonder STEM-methodes, en digitale tools maken het gebruik van die methodes toegankelijk.

In deze workshop lichten we aan de hand van twee taalkundige onderzoeksvragen een aantal digitale tools toe die de bewerking van dit soort vragen ook in het secundair onderwijs toelaten:

  • Waarom zijn in het Nederlands zowel "u heeft" als "u hebt" juist, en waar komt die variatie vandaan?
  • Klopt het eigenlijk wel dat het Duits agressief klinkt? Kun je zoiets überhaupt meten? 

Methodes en tools die onder meer aan bod zullen komen:

We laten zien hoe leerlingen hiermee niet alleen onderwijsdoelen bereiken zoals inzicht in een taalsysteem en taalgebruik (van al dan niet vreemde talen), maar ook digitale competenties zoals het gebruik van digitale toepassingen en computationeel denken.

Workshop 4: Hoeveel STEM zit er in taalbeschouwing? Digitaal inzicht verkrijgen in taalgebruik en taalverandering. - NAMIDDAG

Laatste plaatsen
Beschrijving

Eigenlijk is het onderscheid tussen talen en STEM wat kunstmatig. Ook onderzoek naar taalstructuren, naar het gebruik van taal in de maatschappij, en naar taalveranderingen kan niet zonder STEM-methodes, en digitale tools maken het gebruik van die methodes toegankelijk.

In deze workshop lichten we aan de hand van twee taalkundige onderzoeksvragen een aantal digitale tools toe die de bewerking van dit soort vragen ook in het secundair onderwijs toelaten:

  • Waarom zijn in het Nederlands zowel "u heeft" als "u hebt" juist, en waar komt die variatie vandaan?
  • Klopt het eigenlijk wel dat het Duits agressief klinkt? Kun je zoiets überhaupt meten? 

Methodes en tools die onder meer aan bod zullen komen:

We laten zien hoe leerlingen hiermee niet alleen onderwijsdoelen bereiken zoals inzicht in een taalsysteem en taalgebruik (van al dan niet vreemde talen), maar ook digitale competenties zoals het gebruik van digitale toepassingen en computationeel denken.

Workshop 5: To chat or not to chat? Literatuuronderwijs met behulp van chatbots - VOORMIDDAG

Volzet (wachtlijst)
Beschrijving

Digitalisering biedt vele nieuwe mogelijkheden om literatuur didactisch toegankelijk(er) te maken. In deze sessie worden enkele concrete lesontwerpen voor “STEM voor literatuur (al dan niet in vreemde talen)” voorgesteld:

  • Goodreads/Bookstagram/Booktok: op weg naar een “Rotten Tomatoes” voor online literatuurrecensies 
  • Literatuur tussen canon en fanon: Fan fiction als schrijfactiviteit 
  • Computationele narratologie via chatbots: coreference resolution en de Bechdel-test 

Workshop 5: To chat or not to chat? Literatuuronderwijs met behulp van chatbots - NAMIDDAG

Laatste plaatsen
Beschrijving

Digitalisering biedt vele nieuwe mogelijkheden om literatuur didactisch toegankelijk(er) te maken. In deze sessie worden enkele concrete lesontwerpen voor “STEM voor literatuur (al dan niet in vreemde talen)” voorgesteld:

  • Goodreads/Bookstagram/Booktok: op weg naar een “Rotten Tomatoes” voor online literatuurrecensies 
  • Literatuur tussen canon en fanon: Fan fiction als schrijfactiviteit 
  • Computationele narratologie via chatbots: coreference resolution en de Bechdel-test