Forumdag Humane Wetenschappen

Sociale media zijn voor leerlingen het belangrijkste middel om informatie te delen en te ontvangen, ook kennis en inzichten over oorlog en conflict doen ze veelal op via platforms zoals TikTok en Instagram. Een belangrijk onderdeel van het onderwijs is dan ook kritisch mediagebruik. Deze workshop zal uiteenzetten hoe de technische mogelijkheden van sociale media de representatie van oorlog en conflict beïnvloeden. We focussen op “multimodaliteit”: het gecombineerd gebruik van foto's, video's, geluid, emoji's en tekst in posts over historische conflicten. We verkennen hoe platforms als Instagram de herinnering aan plaatsen als Auschwitz vormgeven, en hoe TikTok-video's inzicht bieden in de oorzaken van historisch conflict. Hieruit volgen concrete aanbevelingen over hoe sociale media historisch denken kunnen stimuleren, en hoe dit ook in de les gebruikt zou kunnen worden. Ook zullen we stilstaan bij de beperkingen en potentiële gevaren van platforms zoals TikTok en Instagram.

Conflicten in beeld en geluid met Het Archief voor Onderwijs.
Waar vind je makkelijk geschikte audio- of videofragmenten om het in je klas te hebben over WOII, Palestina, of de Rwandese genocide? Het Archief voor Onderwijs, natuurlijk!  

Maar hoe zet je dat filmpje dan in tijdens je les? Hoe leer je je leerlingen aandachtig en kritisch kijken naar beeldmateriaal? En welke uitdagingen of kansen komen er kijken bij het gebruik van audiovisueel materiaal om het te hebben over conflicten van vroeger en nu? Dat verken je in deze workshop.  

Je krijgt alle mogelijkheden van Het Archief voor Onderwijs te zien, ontdekt voorgeselecteerde fragmenten, en probeert samen met onze lesgever een kijkkader uit. Zowel authentiek bronmateriaal als reportages of getuigenissen passeren de revue. Wij zijn alvast benieuwd naar welke lessen jij zal puren uit reeksen zoals Kinderen van, 14 in '40, KLAAR of Terug naar Eigen land.

Tachtig jaar na het einde van de oorlog is de context waarbinnen we de Holocaust herdenken en bespreken sterk veranderd. Hoe kun je jongeren van vandaag daarbij betrekken? 

De afgelopen vier jaar werkte Thom M. Vander Beken samen met een groep zesdejaars uit een super diverse Antwerpse school aan een film met als titel ‘De laatste Joodse zomer’. Die film vertelt het verhaal van de zomer van 1942 in Antwerpen, toen daar Joodse families werden opgepakt en gedeporteerd. 

Tijdens deze workshop gaat de regisseur dieper in op het traject dat hij met de leerlingen afgelegde. Hij reikt ideeën aan hoe je als leerkracht via film thema’s als oorlog, Holocaust, diversiteit, … bespreekbaar kan maken.

Firas El Hallak will share his personal journey as a filmmaker and artist from Lebanon, reflecting on how he used his art to respond to and navigate through periods of crisis. Growing up in a country deeply affected by conflict, he witnessed firsthand the complex intersections of war, identity, and memory. His work has focused on themes such as displacement, resilience, and the struggle for freedom. Art, for him, has a unique ability to convey complex emotions and untold stories that are often overlooked in traditional history lessons, creating opportunities for deeper conversations about cycles of violence and the pursuit of reconciliation.

He will also explore how, during times of crisis, art can become an act of resistance, an important means of reclaiming identity and agency. Through his experiences, he came to understand the crucial role of art in creating spaces for dialogue, where diverse perspectives can coexist and enrich our collective understanding.

Zwarte Zondag in 1991 was de dag waarop het Vlaams Blok (nu Belang) een verkiezingsoverwinning boekte. Met populistische en uitgekiende campagnes kon de partij drie keer meer kiezers verleiden. Heb je je ooit al eens afgevraagd welke strategieën de partij hiervoor gebruikte? Als je de propaganda van het Vlaams Blok naderbij bekijkt, kom je tot enkele merkwaardige vaststellingen.

Tijdens de workshop kom je in contact met propaganda van verscheidene politieke partijen in binnen- en buitenland. Aan de hand van origineel filmmateriaal, pamfletten en verkiezingsaffiches wordt er kritisch nagedacht over de vraag ‘Hoe propaganda de kiezer kan verleiden en overtuigen’. 

Wat als jouw identiteit werd teruggebracht tot één enkel kenmerk? In Nazi-Duitsland en de bezette gebieden gebeurde precies dat: miljoenen mensen werden gereduceerd tot symbolen zoals lintjes, driehoeken en sterren op hun kleding. Het rijke palet aan persoonlijke identiteitskenmerken werd daarmee gewist. Hoe konden zij gereduceerd worden tot slechts 1 enkel verhaal?

In deze interactieve workshop verkennen we onze eigen identiteit en die van de groep. Aan de hand van authentieke documenten uit de jaren ’30 en ’40 onderzoeken we hoe mensen in die tijd tot één identiteitskenmerk werden gereduceerd en wat dat betekende voor hun leven en waardigheid. Tijdens de workshop ga je zelf aan de slag om kritisch na te denken over de complexiteit van identiteit en de gevaren van een simplistisch beeld.

In deze workshop filosoferen we over oorlog en vrede. We ontdekken leermaterialen om met jongeren filosofisch te reflecteren over deze thema’s en met deze voorbeelden de eigen klaspraktijk te versterken. Het doel is: Jongeren leren kritisch en filosofisch na te denken over oorlog en vrede. 
Na een korte introductie wordt één benadering uitgebreider uitgewerkt, m.n. morele dilemma’s over oorlog en vrede zoals: een dictator omverwerpen, vredige samenleving vs. vrijheid, ontsnappen aan oorlog. De groep stemt vóór of tegen een bepaald standpunt, daarna volgt er een verdeling op basis van gemaakte keuzes. Iedere groep verdedigt zijn standpunt met argumenten en wordt kritisch bevraagd. Voorafgaand is er een Socratisch gesprek.

Sociale media zijn voor leerlingen het belangrijkste middel om informatie te delen en te ontvangen, ook kennis en inzichten over oorlog en conflict doen ze veelal op via platforms zoals TikTok en Instagram. Een belangrijk onderdeel van het onderwijs is dan ook kritisch mediagebruik. Deze workshop zal uiteenzetten hoe de technische mogelijkheden van sociale media de representatie van oorlog en conflict beïnvloeden. We focussen op “multimodaliteit”: het gecombineerd gebruik van foto's, video's, geluid, emoji's en tekst in posts over historische conflicten. We verkennen hoe platforms als Instagram de herinnering aan plaatsen als Auschwitz vormgeven, en hoe TikTok-video's inzicht bieden in de oorzaken van historisch conflict. Hieruit volgen concrete aanbevelingen over hoe sociale media historisch denken kunnen stimuleren, en hoe dit ook in de les gebruikt zou kunnen worden. Ook zullen we stilstaan bij de beperkingen en potentiële gevaren van platforms zoals TikTok en Instagram.

Conflicten in beeld en geluid met Het Archief voor Onderwijs.
Waar vind je makkelijk geschikte audio- of videofragmenten om het in je klas te hebben over WOII, Palestina, of de Rwandese genocide? Het Archief voor Onderwijs, natuurlijk!  

Maar hoe zet je dat filmpje dan in tijdens je les? Hoe leer je je leerlingen aandachtig en kritisch kijken naar beeldmateriaal? En welke uitdagingen of kansen komen er kijken bij het gebruik van audiovisueel materiaal om het te hebben over conflicten van vroeger en nu? Dat verken je in deze workshop.  

Je krijgt alle mogelijkheden van Het Archief voor Onderwijs te zien, ontdekt voorgeselecteerde fragmenten, en probeert samen met onze lesgever een kijkkader uit. Zowel authentiek bronmateriaal als reportages of getuigenissen passeren de revue. Wij zijn alvast benieuwd naar welke lessen jij zal puren uit reeksen zoals Kinderen van, 14 in '40, KLAAR of Terug naar Eigen land.

Tachtig jaar na het einde van de oorlog is de context waarbinnen we de Holocaust herdenken en bespreken sterk veranderd. Hoe kun je jongeren van vandaag daarbij betrekken? 

De afgelopen vier jaar werkte Thom M. Vander Beken samen met een groep zesdejaars uit een super diverse Antwerpse school aan een film met als titel ‘De laatste Joodse zomer’. Die film vertelt het verhaal van de zomer van 1942 in Antwerpen, toen daar Joodse families werden opgepakt en gedeporteerd. 

Tijdens deze workshop gaat de regisseur dieper in op het traject dat hij met de leerlingen afgelegde. Hij reikt ideeën aan hoe je als leerkracht via film thema’s als oorlog, Holocaust, diversiteit, … bespreekbaar kan maken.

Firas El Hallak will share his personal journey as a filmmaker and artist from Lebanon, reflecting on how he used his art to respond to and navigate through periods of crisis. Growing up in a country deeply affected by conflict, he witnessed firsthand the complex intersections of war, identity, and memory. His work has focused on themes such as displacement, resilience, and the struggle for freedom. Art, for him, has a unique ability to convey complex emotions and untold stories that are often overlooked in traditional history lessons, creating opportunities for deeper conversations about cycles of violence and the pursuit of reconciliation.

He will also explore how, during times of crisis, art can become an act of resistance, an important means of reclaiming identity and agency. Through his experiences, he came to understand the crucial role of art in creating spaces for dialogue, where diverse perspectives can coexist and enrich our collective understanding.

Zwarte Zondag in 1991 was de dag waarop het Vlaams Blok (nu Belang) een verkiezingsoverwinning boekte. Met populistische en uitgekiende campagnes kon de partij drie keer meer kiezers verleiden. Heb je je ooit al eens afgevraagd welke strategieën de partij hiervoor gebruikte? Als je de propaganda van het Vlaams Blok naderbij bekijkt, kom je tot enkele merkwaardige vaststellingen.

Tijdens de workshop kom je in contact met propaganda van verscheidene politieke partijen in binnen- en buitenland. Aan de hand van origineel filmmateriaal, pamfletten en verkiezingsaffiches wordt er kritisch nagedacht over de vraag ‘Hoe propaganda de kiezer kan verleiden en overtuigen’. 

Wat als jouw identiteit werd teruggebracht tot één enkel kenmerk? In Nazi-Duitsland en de bezette gebieden gebeurde precies dat: miljoenen mensen werden gereduceerd tot symbolen zoals lintjes, driehoeken en sterren op hun kleding. Het rijke palet aan persoonlijke identiteitskenmerken werd daarmee gewist. Hoe konden zij gereduceerd worden tot slechts 1 enkel verhaal?

In deze interactieve workshop verkennen we onze eigen identiteit en die van de groep. Aan de hand van authentieke documenten uit de jaren ’30 en ’40 onderzoeken we hoe mensen in die tijd tot één identiteitskenmerk werden gereduceerd en wat dat betekende voor hun leven en waardigheid. Tijdens de workshop ga je zelf aan de slag om kritisch na te denken over de complexiteit van identiteit en de gevaren van een simplistisch beeld.

In deze workshop filosoferen we over oorlog en vrede. We ontdekken leermaterialen om met jongeren filosofisch te reflecteren over deze thema’s en met deze voorbeelden de eigen klaspraktijk te versterken. Het doel is: Jongeren leren kritisch en filosofisch na te denken over oorlog en vrede. 
Na een korte introductie wordt één benadering uitgebreider uitgewerkt, m.n. morele dilemma’s over oorlog en vrede zoals: een dictator omverwerpen, vredige samenleving vs. vrijheid, ontsnappen aan oorlog. De groep stemt vóór of tegen een bepaald standpunt, daarna volgt er een verdeling op basis van gemaakte keuzes. Iedere groep verdedigt zijn standpunt met argumenten en wordt kritisch bevraagd. Voorafgaand is er een Socratisch gesprek.